„Czytać dawne języki i obce rozumieć  

Dobrze jest, lecz ojczysty trzeba naprzód umieć (...)”

Franciszek Ksawery Dmochowski

Obchody Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego w ZSO w Zaklikowie

   21 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Data obchodów nawiązuje do tragicznych wydarzeń z 1952 roku, kiedy to pięciu studentów uniwersytetu w Dhace zginęło podczas pokojowej demonstracji. W czasie studenckiego zrywu domagano się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego. 17 listopada 1999 roku dla upamiętnienia tych wydarzeń UNESCO ustanowiło święto, którym jest Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Po raz pierwszy dzień ten obchodzony był w 2000 roku. W założeniu obchody tego święta mają dopomóc w ochronie różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego oraz w budowaniu wzajemnej tolerancji i zrozumienia między ludźmi. Tego dnia na całym świecie odbywają się konferencje i wykłady poświęcone językom narodowym, kampanie społeczne, konkursy. Nasza szkoła również zaangażowała  się w obchody tego święta. W tym roku koordynatorki obchodów Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego – p. Jolanta Szkaradek, p. Iwona Ciesielska Kozieł i p. Marta Topolska – przygotowały dla uczniów spotkania, podczas których mogli wzbogacić wiedzę o języku ojczystym i sprawdzić swoje kompetencje językowe. Zajęcia odbyły się w czterech grupach wiekowych: uczniowie klasy 1 i 2, kl. 3 i 4, kl. 5 i 6 oraz 7 i 8. Młodsi uczniowie obejrzeli prezentację, dzięki której dowiedzieli się, dlaczego ustanowiono Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego i po co, starsi – poznali wybrane zagadnienia z dziejów języka ojczystego, rozwoju polszczyzny w średniowieczu, renesansie i baroku. Poznali drzewo genealogiczne języków indoeuropejskich utworzone w  połowie  XIX wieku. Mogli też  na konkretnych przykładach (woda, ryba, jabłko, noc) zaobserwować znaczące podobieństwa polskich słów do czeskich, macedońskich, ukraińskich, rosyjskich czy bułgarskich. Poznali językowe „masło maślane”(pleonazmy), czyli zakazane połączenia wyrazowe (cofać się do tyłu, fakt autentyczny, kontynuować dalej...) i dowiedzieli się, jak ich unikać. Atrakcyjne dla uczniów były zaproponowane przez organizatorów konkursy: zagadki, krzyżówki, rebusy, „łamańce językowe”, czyli zabawne frazy najeżone podobnie brzmiącymi głoskami, rozsypanki  wyrazowe (dla najmłodszych). Uczniowie zmierzyli się z polskimi przysłowiami, frazeologizmami  i z ortografią. I trzeba z dumą przyznać, że sprostali stawianym wyzwaniom, a powołani do oceny zadań nauczyciele - eksperci nie żałowali im nagród w postaci plusów. Zostaną one uwzględnione przez nauczycieli języka polskiego (oceny cząstkowe) lub przez wychowawców (pozytywne uwagi za aktywność podczas zajęć). Uczniowie, którzy zebrali największą ilość  plusów, otrzymali nagrody rzeczowe ufundowane przez Dyrekcją Szkoły. Dzięki przygotowanym w bibliotece ekspozycjom uczestnicy spotkania poznali  współczesnych językoznawców: prof. Jana Miodka, prof. Jerzego Bralczyka, prof. Renatę Grzegorczykową. Obejrzeli wystawę słowników języka polskiego, na której znalazły się m.in. słownik etymologiczny, słownik poprawnej  polszczyzny  czy też słownik frazeologiczny. Przygotowanie obchodów Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego w takiej formie, jaką zaproponowali organizatorzy, wymagało wiele pracy, toteż szczególnie cenna była pomoc uczniów - Mai Dziechciarskiej z klasy siódmej „a” i Arkadiusza Grzyba z klasy ósmej oraz pracowników szkoły - p. Moniki Tarachy, p. Edyty Sekulskiej i p. Agnieszki Skrupskiej w wykonaniu dekoracji, rekwizytów i gazetek tematycznych, za co serdecznie dziękujemy. Wszystkim uczestnikom spotkania dziękujemy za aktywny udział w konkursach, gratulujemy już nabytych kompetencji językowych i życzymy, by język ojczysty jako dar unikatowy i bezcenny, kształtowany przez wieki przez naszych przodków, przekazywany z pokolenia na pokolenie z każdym dniem stawał się łatwiejszy i piękniejszy.

  Marta Topolska